LV80 LV80
Introductie
De LeistungsVerstarker-80 en de RA-1 werden
beiden in de jaren zestig ontwikkeld voor gebruik met de AN/GRC-9 met als doel het enigzinds
beperkte vermogen van deze overigens uitstekende set op te vijzelen.
De LV-80 werd voor het duitse leger ontwikkeld en in een later stadium werd
hieruit weer de RA-1 ontwikkeld die vervolgens o.a. in het Belgische en
Noorse leger zijn gebruikt.
Hoewel beide vermogens versterkers erg veel op elkaar lijken zijn er dus wel
enige verschillen in ide specificaties en het gebruik.
Dat de LV-80 en de RA-1 speciaal voor de GRC-9 bedoeld zijn, blijkt o.a.
uit de belettering van de schakelaars.
Net als bij de GRC-9 heeft elke schakelaar van de eindtrap zijn letter volgend op de letters al gebruikt bij de GRC-9
In de LV-80 werden twee stuks 6159 toegepast, terwijl men in de RA-1
heeft gekozen voor twee iets gemakkelijker te verkrijgen en in zeer veel
amateurtranceivers toegepaste 6146, die bovendien ook nog eens flink wat meer
vermogen konden leveren.
De belangrijkste verschillen tussen beide instalaties
- De RA-1 kan op 12 of op 24 Volt worden omgeschakeld, terwijl de LV-80
enkel geschikt is voor 24Volt instalaties (In die tijd koos men in NATO verband
al voor algehele toepassing van 24Volt instalaties voor voertuigen, hetgeen ook de reden is waarom een klein voertuig als de NeKaf en de LARO in Nederland met een comfortabele 24Volt instalatie waren uitgerust)
- De RA-1 heeft een gewone schroefterminal voor de signaal input terwijl
de LV-80 hiervoor een BNC aansluiting heeft.
Inderdaad een beetje merkwaardig,
als je bedenkt dat de LV-80 expliciet voor gebruik met de GRC-9 is ontwikkeld en deze set aan de uitgang ook een schroefterminal heeft.
- Voor het aansluiten van een antenne via een 50 Ohm coax kabel is er in de
LV-80 een klembordje voorzien waarop enkele verbindingen moeten worden aangepast.
De RA-1 heeft deze voorziening niet.
Het is mij niet duidelijk wat de gedachtegang hierachter is.
Mijn RA-1 laat zich overigens probleemloos op een 50 Ohm Dummyload afstemmen.
- In de RA-1 is een mechanische voorziening die de eindtrap kortstondig uitschakeld waneer
de schakelaar R wordt verdraaid.
De LV-80 heeft deze voorziening niet, hierop kom ik nog terug.
- De LV-80 heeft duitste opschriften, terwijl de RA-1 Engels 'spreekt'
Ik weet echter niet zeker of hierop nog uitzonderingen bestaan.
- De LV-80 kan ongeveer een 75 Watt PEP maken
iemand beweerde dat de RA-1 ongeveer 140 Watt produceert.
Of dat waar is betwijfel ik, maar de output is in elk geval aanzienlijk hoger dan ik noodzakelijk acht.
Aansluiten
Voor het aansluiting van de voedingspanning is een dikke kabel beschikbaar.
De plug van de voeding is van een type dat wel meer bij militaire zendaparatuur voorkomt.
De verbinding tussen de voeding en de eindtrap wordt normaal gesproken door
een kort kabeltje verzorgd, maar er is ook een lange kabel beschikbaar
die gebruikt kan worden als de voeding uit de buurt van de eindtrap
wordt geplaatst.
Dat kan b.v. vanwege het lawaai zijn, al is dat natuurlijk aanzienlijk minder dan het geluidsniveau dat de DY-88 produceerd.
Voor de LV-80 is een speciaal kabeltje HFK-1 dat je gemakkelijk zelf kunt maken.
het bestaat uit een BNCplugje en een stukje RG58, waarvan de uiteinden van een pin zijn voorzien zodat deze in de twee antenne terminals van de GRC-9 kunnen worden geprikt.
De aarddraad moet in de onderste terminal, en de binnenmantel dus in de bovenste.
Voor de RA-1 is deze kabel er niet en kun je gewoon een kort stukje soepele 2.5 kwadraad nemen.
De onderste antenne terminal sluit ik niet aan, maar uiteraard moet er wel een gedegen aardverbinding tussen de GRC-9 en de RA-1 gemaakt worden.
(bij de LV-80 zou dit wel eens tot aardlus problemen kunnen leiden,
het hele idee van die HFK-1 staat mij ook nog om andere reden ook niet erg aan)
Voor de aardverbinding is ook een speciale kabel beschibaar die het meeste wegheeft van een aardkabel van een autoaccu.
Heb je die niet, gebruik dan soepele 2.5 kwadraad.
Zorg voor een goede aardaansluiting, aard de GRC-9 via de aardaansluiting op de ground terminal van de eindtrap, e.e.a. om een goede tegencapaciteit voor de antenne te verkrijgen en om aardlussen zoveel mogelijk te voorkomen.
Om de eindtrap tussen zenden en ontvangen te kunnen omschakelen is er een speciale kabel beschikbaar.
Bij de LV-80 heet dat ding TVK-1 (TasteVerbindungsKabel) en
bij de RA-1 wordt het ding gewoon met een NATO stocknummer aangeduidt.
Het gaat echter om het zelfde ding.
Het is de bedoeling de Jack in de eindtrap te prikken.
het kastje wordt op de GRC-9 in de microfoon aansluiting geprikt, waarna de Micofoon en de seinsleutel weer in het kastje geprikt worden.
Ontbreekt de kabel bij je set, maak dan een kabel met een normale jack en een dunne jack en verbindt de twee aparaten daarme, de seinsleutel komt dan op de normale plaats te zitten.
wil je AM maken, moet je natuurlijk een Jack -> Jack kabel maken,
en de microfoon op de juiste plaats inprikken.
Afstellen
Het afstellen van de eindtrap is nogal een bewerkelijk verhaal,
maar na enig oefenen is het toch een fluitje van een cent.
Aleen bij het wisselen van band moet de hele procedure herhaald
worden, voor kleine frequentie variaties is even fijn stellen voldoende.
Hier volgen de stappen die doorlopen moeten worden om de LV-80 / RA-1
voledig af te stemmen.
- Schakel de LV-80 / RA-1 uit en stem de GRC-9 eerst helemaal af.
Zorg hierbij dat de antenne schakelaar A van de GRC-9 op de dipole stand 9 - 11 staat.
Kies op de GRC-9 met schakelaar D de laag vermogen stand.
- Schakel nu de LV-80 / RA-1 in en kies mbv schakelaar T de band en gewenste mode, en zet schakelaar X in de stand A1 of A3 afhankelijk of je CW of AM(of toontelegrafie) kiest.
- Als de eindtrap opgewarmd is (gun het ding even de tijd, voor het behoud van de buizen),
druk dan de CW-sleutel of microfoonknop in en stel knop U zo in dat de naald
van de meter (afhankelijk van de mode) op A1 of A3 staat.
eventueel nog even spelen met de antenne afstelling van de GRC-9.
Pas als niet voldoende stuur signaal gehaald wordt de GRC-9 op hoog vermogen
omschakelen.
Probeer deze instelling in de hand te houden.
Meer signaal levert welliswaar meer draaggolf vermogen in AM maar een overgemoduleerde en dus onverstaanbare modulatie.
Meer signaal in CW laat het signaal enkel de breedte in gaan (splatter)
Niet oversturen dus !
- Zender weer uitschakelen !
- Schakelaar X in de stand Ia (Anode stroom) zetten en met knop S de rolspoel op de volgende
overeenkomende beginwaarde instellen
Band 1 -> 30
Band 2 -> 20
Band 3 -> 10
Kijk nu op de GRC-9 op welke de frequentie schaal van de zender staat ingesteld.
Deze zelfde waarde met knop W instellen.
- Nu met insgeschakelde zender mbv knop W de minimale anode stroom instellen.
- Zender weer uitschakelen
Schakelaar X op I2 instellen
- Nu met knop R en ingeschakelde zender op maximale uitslag van de meter
instellen.
Waarschuwing :
VOOR het omschakelen van knop R steeds weer de zender uitschakelen !
Tijdens het omschakelen is de antenne niet verbonden met de zender eindtrap.
de spanning hierin kan daardoor zo hoog oplopen dat deze doorslaat en de
buizen onherstelbaar beschadigd.
In de RA-1 is een mechanische voorziening om dit te voorkomen,
de LV-80- heeft deze voorziening echter niet.
- Nu met knop V en ingeschakelde zender op maximale uitslag van de meter instellen.
Zonodig nogmaals met knop R een betere instelling zoeken.
Met schakelaar X kan zonodig op stand I1 om worden geschakeld om het bereik
van de meter te vergroten.
- Met knop S de rolspoel op maximale meteruitslag instellen.
- Ten slote knop S op Ia zetten om te kijken of het stuursignaal A1 / A3
niet overschreden wordt.
Daarna eventueel nog met knop X in I1 / I3 en knop V op maximaal vermogen afstellen.
Door een enigzinds verschillende opbouw van met name de tuner zitten er
wat verschilllen in de procedure van het afstellen onder wisselende omstandigheden.
Om de LV-80op een 50 Ohm lijn aan te passen (maar ja welke verzamelaar van militaire zendaparatuur heeft zoiets) moet er in de set een klembordje aangepast worden.
Bij de RA-1 wil in dit geval de rolspoel niet meer veel doen,
dus ik veronderstel (heb helaas geen schema) dat deze dan niet gebruikt wordt.
Ervaringen
Tja die heb ik niet zoveel.
Ik heb mijn RA-1 enkel aangeschaft om mijn 'GRC-9 lijn' enigzinds compleet te krijgen,
maar de 10 Watt die de set normaal geeft is voor mij gewoon voldoende.
Wel kan ik opmerken dat de spanningen op de antenne zeer hoog op kunnen lopen !
Waneer je probeert de staafantenne (of iets equivalents) op de eindtrap aan te sluiten,
zorg er dan voor dat deze (en de verbindingskabel er naartoe) over een ruime afstand voledig vrij hangt !.
Ik heb vonkoverslag gehad over afstanden van meer dan 20cm !
dan kan dus brandwonden, brandvlekken of brand opleveren.
Daarnaast kan het ernstige schade aan je eindbuizen of andere aparatuur veroorzaken.
probeer liever een wat langer draadje te gebruiken of gewoon iets minder vermogen.
Na even met het ding gespeeld te hebben gaat het afstellen ondanks de lange
procedure verder redelijk snel.